Chủ Nhật, 16 tháng 11, 2008

Những dược phẩm nhiệm màu

Ước mơ không thể nào thực hiện được của con người là được sống lâu như ông Bành Tổ. Theo truyền thuyết thì ông Bành Tổ có số tuổi ngàn năm hơn, thế nhưng theo chứng nghiệm khoa học thì thường thường tuổi thọ ít khi mà đạt tới con số 100. Người ta cũng đã nhắc tới những người sống ngoài 100 tuổi, nhiều nhất là 130 tuổi, cao điểm của tuổi thọ.

Tuổi thọ của con người theo thời gian đã gia tăng, thời Trung cổ con người chỉ sống trung bình 30 năm. Đến thời cổ Hy Lạp con số đạt đến 35 năm. Vào đầu thế kỷ thứ 13 tuổi thọ của người Anh là 48, người Mỹ vào năm 1900 là 62, năm 1950 là 70, năm 1993 là 77.

Riêng đối với người Úc tuổi thọ năm 1990 là 65, đến năm 1995 tăng thêm 15 năm cho nam giới và 18 năm cho nữ giới. Ngày nay những người cao niên trên 75 tuổi tại Úc là nhóm đang trên đà gia tăng mạnh mẽ.

Vì lý do nào mà con người càng ngày càng thọ, sống lâu hơn người xưa rất nhiều? Thật cũng dễ hiểu, bởi vì đời sống ngày càng được cải thiện, khẩu phần dinh dưỡng đầy đủ các chất bổ dưỡng, tình trạng bảo vệ sức khỏe tốt, khoa học và nhất là y học phát triển mạnh để có thể phòng ngừa và chữa trị những bệnh nan y và mãn tính.

Tuy vậy sống lâu không có nghĩa là sống khỏe, càng già càng lắm bệnh do cơ thể suy yếu. Vì vậy mà tại các nước tiên tiến dịch vụ y tế và xã hội cho nhóm người cao niên trở thành một gánh nặng cho ngân sách quốc gia, khó lòng giải quyết ổn thỏa.

Vào hậu bán thế kỷ 20, sau khi thế chiến thứ hai chấm dứt, lần lượt chúng ta thấy xuất hiện những dược phẩm nhiệm màu.

Thần dược Peniciline, kháng sinh đầu tiên được tìm ra cứu sống không biết bao nhiêu thương binh và bệnh nhân bị nhiễm vì vi khuẩn, mở đầu cho một thời đại hoàn kim kháng sinh, mà mỗi loại chống hữu hiệu những vi khuẩn cũng như nấm khác nhau.

Riêng đối với siêu vi, những tác nhân gây bệnh trầm trọng thì ban đầu các nhà khoa học chỉ chống lại chúng bằng cách gây ra sự đề kháng mạnh mẽ của cơ thể với thuốc chủng ngừa. Thế nhưng vào những thập niên gần đây thì sự đề kháng trực tiếp giữa dược phẩm và những siêu vi khác nhau đã được các nhà khoa học tìm ra rất nhiều loại.

Chẳng hạn như thuốc Lamivudine có thể trị liệu hữu hiệu những căn bệnh cấp tính do siêu vi gây ra như sốt Lassa, cúm (influenza), Herpes simplex. Một sự trị liệu ngắn hạn với Interferon cũng có kết quả khả quan. Thuốc Acyclovir có tác dụng mạnh để chống lại những chức năng của siêu vi mà không gây ra sự đề kháng của các chủng loại siêu vi.

Lamivudine kết hợp với Zidovudine tỏ ra khá công hiệu để chữa trị bệnh liệt kháng, bởi vì Lamivudine có khả năng chặn đứng sự biến hoán của siêu vi.

Những thuốc dưới dạng thức ngăn chặn protease (Protease inhibitors) có khả năng chống siêu vi mạnh mẽ (nhất là đối với siêu vi HIV của liệt kháng). Nhưng sức khỏe của con người không phải chỉ tùy thuộc hoàn toàn vào thể chất mà còn phần tâm linh nữa.

Dược phẩm Prosac được tìm ra từ năm 1972 như là thuốc chống phiền muộn trì trệ (anti-depressant). Dược phẩm ấy càng ngày càng được sử dụng nhiều cho những người khỏe mạnh gặp những sự lo lắng, bối rối vì một vấn đề nan giải, giúp cho người dùng thuốc tìm lại cá tính của mình.

Prosac thuộc một thế hệ mới, xuất phát từ Serotonine một hóa chất quan trọng của não bộ, cơ bản để chuyển vận tín hiệu thần kinh, nếu chất này giảm thiểu thì sẽ gây ra phiền muộn. Prosac có tác dụng làm gia tăng số lượng Serotonine của bệnh nhân.

Lần lượt trong thập niên 90, các khoa học gia đã tìm ra những thần dược mới.

Phái nam thường lo buồn về nạn rụng tóc, hói đầu làm mất vẻ mỹ quan con người và nhất là sự xuất hiện dấu hiệu đầu tiên của già nua, mặc dầu chưa đến tứ tuần. Đầu đội tóc giả, cấy tóc chỉ là những phương pháp tạm bợ. Thì nay có thuốc Propecia làm cho tóc mọc trở lại, khiến nam giới hoan nghênh vô cùng.

Thuốc Viagra mà ai cũng biết công hiệu cường dương được cả thế giới tán dương, nhất là những người lâu nay “quắt cần câu” vì bất lực, đời sống đối với họ mất hết ý nghĩa, thì dược phẩm ấy đã “cải lão hoàn đồng”.

Mà những dược phẩm kể trên đâu có rẻ, 105 Úc kim mỗi tháng cho thuốc Propecia, 17 Úc kim cho mỗi lần sử dụng thuốc Viagra. Thế nhưng như vậy đâu có hề gì, quý hồ con người tìm lại niềm an lạc?

Tập san Y học Journal of the American Medical Association có công bố loại thuốc mới chống cả thẹn (Shyness) có tên Paroxetine, tên thương mại là Paxil, đã làm thay đổi một số không nhỏ những người mang mặc cảm này. Học sinh hay cả thẹn đã làm giảm thiểu khả năng học hỏi cũng như cách hành xử đúng đắn sau này. Chỉ cần 12 tuần dùng thuốc thì bệnh nhân tìm lại được sự tự tin, tự trọng, tự hào, nhờ đó mà phát triển trí óc và tâm linh.

Lại nữa, đàn ông đứng tuổi hay bị viêm hay ung thư tiền liệt tuyến (prostate) làm họ bí đái khó chịu. Thì nay với thuốc Trinovin có thể phòng ngừa và chữa trị ung thư tiền liệt tuyến.

Người già lại hay bị lãng quên, mất trí trong chứng bệnh Alzheimer, để trở thành một người xa lạ ngay trong gia đình, một biến cố đau đớn cho thân nhân.

Nay với thuốc Aricept đem lại sự chữa trị hữu hiệu cho nhóm người này. Bệnh viện Austin, Trung tâm chữa bệnh cho Cựu chiến binh Úc ở Melbourne, hoan hỉ đón nhận thuốc này vì sự công hiệu của nó.

Bệnh nhân Nancy phải ngồi xe lăn và trí nhớ ngày càng tàn tạ, vậy mà nhờ Aricept bà có thể nấu những món ăn cầu kỳ và đi ra ngân hàng lãnh tiền hay chuyển ngân một mình. Thế nhưng muốn được như vậy cũng phải tốn 200 Úc kim mỗi tháng.

Thuốc Montelukast dưới tên thương mãi là Singulair sẽ đem lại an vui cho hơn 1 triệu người mắc bệnh suyễn ở Úc. Thuốc công hiệu lạ thường nhưng mỗi viên cũng tốn với giá 2.50 Úc kim. Thuốc được bệnh viện Nhi đồng Royal Children’s Hospital tán dương nồng nhiệt, cho rằng đấy là sự mở đầu cho kỷ nguyên chữa trị hữu hiệu căn bệnh nan y này.

Các bà, các cô và kể cả các ông nữa, thường lo âu về chứng mập phì, phải khó nhọc trong sự kiêng cữ ăn uống, tập dượt thể dục, lắm khi cũng chẳng công hiệu gì mấy. Đi đến Jenny Craig thì tốn tiền và thì giờ, vì còn phải đi làm ăn chứ đâu rảnh rỗi như giới nhà giàu vô công rỗi nghề?

Đó là thuốc Xenical chống mập phì, chỉ cần chăm chỉ uống thuốc trong vài tuần thì sẽ sụt cân độ 10% thể trọng. Thuốc có tác dụng cắt đứt, chặn đứng sự đổ dồn chất béo của thực phẩm vào hệ thống tuần hoàn (máu). Sự tổn phí vào khoảng 1000 Úc kim cho mỗi người, mỗi năm. Thuốc Xenical chắc chắn sẽ được bà con Úc chiếu cố tận tình, nếu được cấp giấy phép lưu hành.

Nước Úc là một trong số những nước có số người mập phì với tỉ lệ cao nhất thế giới bởi vì họ thích ăn thịt nướng, những phó sản của sữa, các chất dầu.

Những loại bệnh như thấp khớp biến dạng, những chứng bệnh phụ nữ do tắt kinh, cúm, ung loét dạ dày đều đã có thuốc trị liệu hữu hiệu. Có điều bệnh nhân cũng ráng chờ đợi vài năm nữa để cho các cơ quan cấp phát giấy phép lưu hành, thử nghiệm lại sự công hiệu.

Khoa học còn tìm ra nguồn gốc một số chứng tật do sự trục trặc của Gen, sửa chữa các gen này thì trị được các chứng tật liên hệ. Ví dụ bệnh tiểu đường, suyễn, mập phì, ung thư vú v.v...

Đối với bệnh tiểu đường thì thuốc mới nhất là thuốc Insulin, thay vì chích, lại có loại có thể hít vào mũi. Còn những viên thuốc uống như Rezulin, Glucophage, Acarbose thì công hiệu và an toàn hơn trước, liều lượng ít hơn trước.

Y học nói riêng và khoa học nói chung đã bỏ ra hàng trăm tỷ Mỹ kim để nghiên cứu và tìm ra những dược phẩm mới nhằm phục vụ cho con người cũng như đời sống và sự sinh hoạt.

Thế nhưng yếu tố dưỡng sinh để sống lâu, sống khỏe với trí óc lành mạnh vẫn là: ăn uống điều độ, nghỉ ngơi đầy đủ, luyện tập thể dục đúng cách, tinh thần vững mạnh.

(TVTS 655)

Tác giả: BS Nguyễn Phước

Không có nhận xét nào: